อยากเริ่มต้นอาชีพ 'ขายประกัน' ต้องรู้อะไรบ้าง?!

ความหมายของ ตัวแทน และ นายหน้า ประกัน

คนขายประกัน จะมีอยู่ 2 แบบ คือ ตัวแทนประกัน และนายหน้าประกัน โดยที่ทั้ง 2 กลุ่มนี้จะแยกเป็น 2 อาชีพ แต่มีรูปแบบการทำงานที่คล้าย ๆ กัน คือการเป็นตัวกลางเพื่อประสานงานในระหว่างผู้ซื้อประกัน กับ บริษัทประกัน

ตัวแทนประกันภัย (Insurance Agents)

คือ บุคคลธรรมดาที่ทำหน้าที่ขายกรมธรรม์ หรือถูกเรียกว่าเป็นพนักงานของบริษัทประกันภัยที่ได้สังกัดอยู่. ซึ่งเมื่อเป็นตัวแทนในบริษัทใดแล้ว ก็จะไม่สามารถเป็นตัวแทนให้กับบริษัทอื่น ๆ ได้อีก ยกเว้นได้รับความยินยอมจากบริษัทแรก โดยรายได้จากการขายประกัน จะมาจากเปอร์เซ็นในค่าคอมมิชชั่นที่แน่นอน และเมื่อจบการขายแล้ว ตัวแทนประกันก็จะต้องดูแลลูกค้าของตนไปตลอด ในเรื่องการเก็บค่าเบี้ย การเคลมประกัน และการแจ้งต่อประกันครับ

นายหน้าประกันภัย (Insurance Brokers)

คือ คนกลางอิสระ ที่จะเป็นได้ทั้งบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคล โดยทำหน้าที่เป็นผู้ชี้ช่องทางให้กับผู้ที่ต้องการซื้อประกันภัย และคัดเลือกบริษัทประกันภัยที่มีกรมธรรม์เหมาะสมต่อความต้องการของลูกค้าที่สุด แบบไม่ได้ขึ้นตรงต่อสังกัดไหน หรือบริษัทประกันใด โดยรายได้จากการขายประกัน จะเป็นค่าคอมมิชชั่นตามที่นายทะเบียนได้กำหนดไว้ในประกันในแต่ละประเภท และเมื่อจบการขายแล้ว นายหน้าประกันจะไม่ต้องรับผิดชอบดูแลลูกค้าตน แต่บริษัทประกันภัยจะรับหน้าที่ในการดูแลลูกค้าด้วยตัวเองครับ

โดยแบบประกันที่สามารถเลือกเป็นตัวแทนหรือนายหน้าได้ ก็คือ

• กลุ่มประกันชีวิต (Life Insurance) เช่น ประกันแบบสะสมทรัพย์ หรือประกันชีวิตแบบต่างๆ 
• กลุ่มประกันวินาศภัย (Non-Life Insurance) เช่น ประกันรถยนต์ ประกันอัคคีภัย 

ซึ่งการเป็นทั้งตัวแทน/หน้าหน้าประกันภัย ก็มี 2 แบบ ตามทั้ง 2 ประเภท คือ ตัวแทน/นายหน้าประกันชีวิต และ  ตัวแทน/นายหน้าประกันภัย. แต่กฎหมายจะไม่อนุญาติ ให้เราเป็นทั้งตัวแทนและนายหน้าในเวลาเดียวกันได้

คุณสมบัติและรายได้

คุณสมบัติหลักของทั้ง ตัวแทนประกันภัยและนายหน้าประกันภัย คือ การรักษาจรรยาบรรณและมีความซื่อสัตย์ต่อลูกค้าของตน นอกจากนี้ ยังมีองค์ประกอบอื่นๆ ที่จะช่วยให้เราสามารถเดินทางในสายอาชีพนี้ได้อย่างประสบความสำเร็จและสร้างแรงขับเคลื่อนที่ดี เช่น ความมุ่งมั่น  มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ การขยันหมั่นเพียร ความตรงไปตรงมา รักงานอิสระและงานบริการเพื่อสร้างผลตอบแทนที่คุ้มค่า

แล้วเราเป็นตัวแทนขายให้กับตัวเองได้มั้ย ? 

คำตอบคือ ได้ โดยจะต้องมีการสอบเพื่อให้ได้รับใบอนุญาตจาก คปภ. หรือ สำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัยก่อน 

ซึ่งรายได้ทั้งของทั้งฝั่ง ตัวแทน/นายหน้าประกันภัยนี้ จะขึ้นอยู่กับเงื่อนไขของแต่ละบริษัท แต่มีการคิดเป็นค่าคอมมิชชั่นเหมือนกัน หากเป็นประกันภัยจะอยู่ที่ประมาณ 18% แต่ถ้าเป็นส่วนประกันชีวิตจะมากกว่าคืออยู่ที่ 1-40% โดยบางครั้งอาจมีการคิดเป็นส่วนลดเรื่องเบี้ยประกันของลูกค้า จากการที่ตัวแทน/หน้าหน้าทำการลดค่าคอมมิชชั่นของตัวเองเพื่อดึงดูดลูกค้าและสร้างยอดขายด้วย

วิธีการเริ่มต้น

ผู้ที่สนใจเป็นตัวแทน/นายหน้าประกันภัย นั้นจะต้องถามตัวเองให้แน่ใจก่อนว่า “เราชอบงานแบบไหนจริง” เพราะอย่างที่เกริ่นไป กฎหมายกำหนดว่า จะเป็นทั้งตัวแทนประกันภัยและนายหน้าประกันภัยพร้อมๆ กันไม่ได้ เราจึงต้องเลือกอย่างใดอย่างหนึ่งก่อน แล้วค่อยเลือกสอบ เช่น เลือกสอบเป็นนายหน้าประกันชีวิต หรือนายหน้าประกันภัย ทั้งสองประเภทนี้จะมีใบอนุญาตคนละใบกัน เลือกทั้งสองอย่างได้ แต่ต้องสอบให้ผ่านทั้งคู่ เพื่อให้ได้รับใบอนุญาต

โดยหลังสอบผ่านแล้ว เราสามารถไปติดต่อขอขึ้นทะเบียนนายหน้าประกันได้ โดยยื่นคำขอรับใบอนุญาตที่สำนักงาน คปภ. แล้วค่อยไปติดต่อกับบริษัทประกันที่สนใจ เพื่อขอเป็นนายหน้าประกันในสังกัด

แต่ถ้าสนใจการเป็นตัวแทนขายประกัน เมื่อเลือกบริษัทประกันที่สนใจได้แล้ว ก็จะต้องไปเข้ารับการอบรมเพื่อสอบให้ได้ใบอนุนาญจากสำนักงาน คปภ. โดยหากสอบผ่านแล้วก็สามารถไปติดต่อบริษัทประกันที่ได้สมัครไว้ เพื่อให้บริษัทยื่นขอรับใบอนุญาตให้ เพราะต้องมีหนังสือแสดงความต้องการของบริษัทเพื่อรับเป็นตัวแทน

สรุปก็คือ

ตัวแทนประกัน คือ ผู้อยู่ในสังกัดบริษัทประกันภัยต่างๆ เพื่อทำหน้าที่ขายประกัน

ส่วนนายหน้าประกัน คือ บุคลคลหรือนิติบุคคลก็ได้ที่ไม่สังกัดในบริษัทประกันไหน แต่ทำหน้าที่ชี้ช่องทางการขายให้แก่ผู้ที่สนใจเอาประกัน เราจึงต้องทำความเข้าใจก่อนว่าเหมาะกับอาชีพอิสระในทางสายไหน

โดยการเป็น ‘คนขายประกัน’ ยังถือว่าเป็นอาชีพที่มีลักษณะพิเศษ เพราะไม่มีขีดจำกัดในเรื่องรายได้ และเราไม่ต้องใช้เงินลงทุนในจำนวนมหาศาล เพียงแค่ต้องผ่านการสอบเพื่อให้ได้รับใบอนุญาติ โดยสามารถเข้าไปติดตามรายละเอียดได้ในเว็บไซต์หลักของ คปภ. ก็จะได้ข้อมูลในการสอบเป็นตัวแทน/นายหน้า เพื่อขายประกันได้แล้ว 

เพียงเท่านี้ก็ถือว่าเป็นช่องทางเพื่อเพิ่มรายได้ให้กับตัวเอง เปลี่ยนจากคนรับสายเพื่อฟังข้อมูลการขายประกัน มาเป็นผู้รู้ที่สามารถลงมือเพื่อสร้างความสำเร็จในสายอาชีพนี้ ที่ใครๆก็ทำได้และสามารถบริหารจัดการได้ตลอดชีวิตอีกด้วย

โดยเราสามารถเข้าไปศึกษารายละเอียดในเว็บไซค์หลักของ คปภ. เพื่อเตรียมสมัครสอบได้ที่ https://www.oic.or.th/th/education/broker/register/life ซึ่งจะมีให้เลือกตามแต่ละประเภทที่ทุกท่านสนใจ